تعريف

آلودگي با شپش به پيش از تاريخ برميگردد و بيش از ١٠/٠٠٠سال عمر دارد.!شپش روي بدن إنسان زندگي ميكند پوست را سوراخ ميكند از خون إنسان تغذيه كرده و بزاقش را وارد پوست ميكند كه ميتواند موجب تحريك پوست و آلرژي گردد كه منجر به علامت خارش ميگردد.شپش سر روي پوست سر ميخزد و حركت ميكند اما نميپرد و پرواز هم نميكند.شپش ماده بالغ روزانه ٣-٦تخم انگل دفع ميكند كه به آن nitميگويند ،nitها كمتر از ١ميليمتر طول دارند و بچه شپش ها كه اصطلاحا به آنها numph ميگويند٨-٩روز بعد از تخم بيرون ميآيند ،ظرف٩-١٢روز بالغ ميشوند و حشره بالغ ٣٠روز عمر ميكند

انتقال

شپش در حين تماس فردي نزديك از فردي به فرد ديگر سرايا ميكنند و انتقال از طريق لوازم شخصي چون شانه،برس،لباس،كلاه،روسري،كت و ساير پوشش ها چندان شايع نيست

درمان

تشخيص شپش را مادرها خيلي زود بعد از مشاهده حين شانه كردن موي فرزنداني كه عموما از خارش شكايت دارند ،با ديدن انگل بالغ يا تخم آن كه در اصطلاح عاميانه رشك خوانده ميشود ميدهند.درمان هاي متعدد و متنوعي براي شپش سر وجود دارند كه در مورد شامپو و لوسيون پرمترين و ليندن كه در كشور ما ارزان و در دسترس بوده بيشتر استفاده ميشوند به تفصيل توضيح داده ميشود و به ساير درمان ها تنها اشاره ميشود.

شامپو و يا لوسيون سر پرمترين ١٪‏

يك نوبت شستشوي سر با شامپو در حمام يا استفاده از لوسيون پس از شستشوي سر با شامپو معمولي بصورت كاملا آغشته كردن تمام مو و پوست سر كه نبايد بيش از ١٠دقيقه بماند بعد شستشو با آب فراوان و خشك كردن با حوله و بدون سشوآر .چنانچه پس از٧-١٠روزباز هم رشك يا شپش زنده ديده شد يك نوبت ديگر تكرار ميشود

شامپو ليندن

شامپو ليندن و لوسيون ان ميتواند عوارض سمي براي سيستم عصبي داشته باشد لذا توسط سازمان بهداشت جهاني به عنوان درجه سمي متوسط ارزيابي شده استفاده ان در شيرخواران و كودكاني كه وزن كمتر از ٤٥كيلو دارند،بأنوان باردارو شير ده،أفراد مسن،مبتلايان به اختلالات تشنجي ممنوع ميباشد لذا به عنوان قدم أوليه درمان جايي ندارد و تنها در مواردي كه به ساير درمان ها جواب نداده اند مورد استفاده قرار مي گيرند.شامپو ليندن را به موي خشك و بدون آب بزنيد ٤دقيقه بعد كم كم آب اضافه كنيد تا خوب كف كند بعد بلافاصله آبكشي كنيد و با حوله خوب خشك كنيد

استفاده از شامپو ليندن نبايد تكرار شود.بعد تمام روش هاي درماني حذف فيزيكي رشك ها و حشرات مرده با شانه دندانه ريز انجام و روزانه تا حذف كامل انها ادامه مييابد

لوسيون مالاتيون ./٥٪‏،لوسيون بنزيل الكل ٥٪‏ و pyrethrinوpiper only butoydinوivermectin  ساير درمان ها هستند

درمان هاي سنتي تجربي

متاسفانه موارد بسياري از شپش موي سر مقاوم به درمان هاي فوقالذكر مشاهده ميشوند كه درمان هاي تجربي سنتي مثل استفاده از محلول آب و سركه براي شانه كردن و حذف فيزيكي شپش و نيز پوشاندن تمام موي سر با مايونز و استفاده كلاه شنا براي باقي ماندن تمام شب و شستشوي صبح روز بعد با شامپو از جمله اين روش ها مي باشند.